Η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της θητείας της επιχειρεί να προχωρήσει εξαιρετικά αντιδραστικές τομές στον Ελληνικό Κοινωνικό Σχηματισμό που έχουν συναντήσει την αντίθεση και την οργή του λαϊκού παράγοντα. Μαζικές φοιτητικές πορείες, ενάντια στον νόμο Κεραμέως, κινητοποιήσεις απέναντι στην καταστολή στην Ν.Σμύρνη, αντι-ιμπεριαλιστικές πορείες, εξελίξεις σε επιμέρους πεδία όπως το έμφυλο, το περιβάλλον κ.α. χαρακτηρίζουν κινηματικά την προηγούμενη περίοδο. Η Νέα Δημοκρατία εφάρμοσε ένα εκρηκτικό μίγμα επιτάχυνσης της αναδιάρθρωσης σε εκπαίδευση - εργασία και αυταρχισμού, οδηγώντας στην ολοένα και μεγαλύτερη αυταρχική θωράκιση του κράτους από τις πιέσεις λαού και νεολαίας που ήρθε και έδεσε με το χτύπημα του Δημόσιου Δωρεάν Δημοκρατικού χαρακτήρα του πανεπιστημίου, την πλήρη αποδιάρθρωση των πτυχίων και των επαγγελματικών και εργασιακών δικαιωμάτων. Ξεκινώντας με την κατάργηση του ασύλου, την εξίσωση των πτυχίων ιδιωτικών κολλεγίων και δημοσίων ΑΕΙ, την ΕΘΑΑΕ με την στενότερη σύνδεση της αξιολόγησης με την χρηματοδότηση, τον νόμο Κεραμέως (διαγραφές στα ν+2 έτη, Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, πειθαρχικά, πανεπιστημιακή αστυνομία), έρχεται να επισφραγίσει αυτή την επίθεση, με ένα νομοσχέδιο - τομή για το ελληνικό πανεπιστήμιο, όπως το ξέραμε.
Με το νέο νομοσχέδιο υπό διαβούλευση, έχει ξεκινήσει ένας προσχηματικός "διάλογος" από πλευράς Υπουργείου Παιδείας, ενώ στην πραγματικότητα επιδιώκει να περάσει το νομοσχέδιο που βάζει στο στόχαστρο τα πτυχία μας, επιτίθεται στους Φοιτητικούς Συλλόγους και θωρακίζει ακόμα περισσότερο τα κέντρα διοίκησης των ιδρυμάτων. Και όλα αυτά μέσα στο καλοκαίρι, σε μια ανενεργή πολιτικά και ακαδημαϊκά περίοδο, ώστε να μην υπάρξουν συλλογικές και δυναμικές αντιδράσεις από πλευράς φοιτητικού κινήματος. Κυβέρνηση και Υπουργείο υποβαθμίζουν ακόμα περισσότερο τον δημόσιο, δωρεάν και δημοκρατικό χαρακτήρα του πανεπιστημίου στα πλαίσια του υποτιθέμενου εξευρωπαϊσμού του, αλλάζοντας πλήρως τον τρόπο που λειτουργούσε τις τελευταίες δεκαετίες. Ενώ παράλληλα διαλύουν τα πτυχία, αποσπώντας επαγγελματικά δικαιώματα και εξειδικεύοντας τα προγράμματα σπουδών.
1)ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΙΤΛΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ - ΚΑΜΙΑ ΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΩΝ ΜΑΣ!
Τα γνωστικά αντικείμενα όπως τα ξέραμε (ηλεκτρολόγος μηχανικός, μαθηματικός, φυσικός), θα υποκατασταθούν από υποεξειδικεύσεις αντικειμένων (Εφαρμοσμένα, Στατιστική, Ηλεκτρονική και Συστήματα, Ενέργεια κ.α.), χάνοντας πρακτικά την συνολική εποπτεία του αντικειμένου μας. Ο νόμος προβλέπει προγράμματα σπουδών τα οποία θα απαρτίζονται από υποεξειδικέυσεις διαφορετικών αντικειμένων (διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών), παράλληλα 1-2 ετή Πρ.Σπουδών (minor degree), προσαυξημένης διάρκειας Πρ.Σπουδών κατά 2 χρόνια αλλά και ξενόγλωσσα ΠΣ. Ενισχύεται, επίσης, η εναρμόνιση των προγραμμάτων σπουδών με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και τα κριτήρια της αγοράς εργασίας. Πλέον, τα πανεπιστήμια θα αναζητούν χρηματοδότηση και μέσα από άλλους φορείς, ιδιωτικούς και μη, με αποτέλεσμα οποιοσδήποτε φορέας χρηματοδοτεί το πανεπιστήμιο να έχει λόγο στα υπάρχοντα και στα νέα προγράμματα σπουδών. Ενώ ταυτόχρονα, εισάγονται τα επαγγελματικά προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών με σκοπό την παροχή τυπικής εκπαίδευσης μεταπτυχιακού επιπέδου αποκλειστικά προς το προσωπικό φορέων του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα, στο πλαίσιο υλοποίησης σύμβασης ή προγραμματικής συμφωνίας του Α.Ε.Ι. με φορέα του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα, που αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση της οργάνωσης και λειτουργίας του προγράμματος. Και όλα αυτά σε μία κατεύθυνση «εισβολής» ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων στην λειτουργία των ιδρυμάτων και κατ’ επέκταση στις σπουδές μας. Με τμήματα που θα ψάχνουν «λύσεις» απέναντι στην χαμηλή κρατική χρηματοδότηση, στις εκάστοτε χορηγίες φορέων, στα δίδακτρα, υπό την πίεση του κίνδυνου κλεισίματος σε περίπτωση που δεν είναι ανταγωνιστικά, εκβιάζοντας τα πρακτικά να συναινέσουν στις επιταγές της αξιολόγησης.
Όλα τα παραπάνω έχουν κοινή συνισταμένη την προσπάθεια να διασπάσουν τα πτυχία, να αποσπαστούν τα επαγγελματικά δικαιώματα από αυτά και να δημιουργήσουν φοιτητές και απόφοιτους πολλαπλών ταχυτήτων. Οι ‘’απόφοιτοι’’, με ολοένα και χαμηλότερες προσδοκίες θα είναι αναγκασμένοι να περνούν σε δεύτερους και τρίτους κύκλους σπουδών για να συγκροτήσουν τον ατομικό φάκελο προσόντων τους, ούτως ώστε να μπορούν να διαπραγματευτούν μια θέση στην αγορά εργασίας. Όλα πλέον θα αποτυπώνονται στην απόκτηση των ECTS (πιστωτικές μονάδες) τα οποία θα είναι ο ατομικός φάκελος διαπραγμάτευσης αντί για το πτυχίο – τη συλλογική διαπραγμάτευση των αποφοίτων. Με αυτόν τον τρόπο εντείνεται ένα δια βίου κυνήγι πιστωτικών μονάδων, καταρτίσεων και πιστοποιητικών γνώσεων με επιδίωξη τονα συμπληρωθεί ο επιθυμητός φάκελος προσόντων. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα έρθει να επισφραγήσει την πλήρη διάλυση των κλάδων, της συλλογικής κατοχύρωσης και διεκδίκησης.
Όλα τα προηγούμενα νομοθετήματα, έστρωσαν το έδαφος για το εν λόγω νομοσχέδιο. Από την μία, ο νόμος Κεραμέως συμβάλλει στην διαμόρφωση εκείνου του αποστειρωμένου χώρου μακριά από συλλογικές διεκδικήσεις, για να περνούν ανενόχλητοι τα σχέδια τους, ενισχύοντας τα ιδεολογήματα της αριστείας και της αξιολόγησης, ενώ η ΕΒΕ σε συνδυασμό με την εξίσωση πτυχίων και τις συγχωνεύσεις, συνέβαλαν στην συμπίεση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων προς τα κάτω. Η αξιολόγηση θα έρθει να παίξει τον πιο καθοριστικό ρόλο, καθώς θα αποτελεί αυτόν τον μοχλό πίεσης εφαρμογής όλων των παραπάνω, δεσμεύοντας το 20% της χρηματοδότησης σε όποιο Τμήμα δεν συναινεί με αυτή την πολιτική. Οι συγχωνεύσεις και η ίδρυση παράλληλων προγραμμάτων σπουδών (άρα και η συναίνεση στην αξιολόγηση) θα αποτελέσει την ‘’προφανή’’ αλλά πλήρως ψευδεπίγραφη λύση για το διαχρονικό πρόβλημα των ελληνικών πανεπιστημίων, αυτό της υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης.
2)ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΦΟΙΤΗΤΩΝ. ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ!
Σε συνέχεια του νόμου Κεραμέως – Χρυσοχοΐδη, ο νόμος ορίζει ένα εξαιρετικά αυστηρό πειθαρχικό πλαίσιο με προβλεπόμενες διώξεις για φοιτητές, εργαζόμενους και καθηγητές. Η διαδικασία της συνέλευσης, η ανάρτηση συνδικαλιστικού υλικού στο Πανεπιστήμιο μπορούν να αποτελέσουν παράπτωμα που θα επιφέρει διακοπή σπουδών, παύση φοιτητικής ιδιότητας και διακοπή μισθών. Ακόμα και η κατάργηση της μονιμότητας των επίκουρων καθηγητών λειτουργεί προληπτικά ως εκφοβισμός σε αυτη τη βαθμίδα ώστε να είναι πλήρως πειθήνιοι στις κατευθύνσεις της αναδιάρθρωσης. Παράλληλα, δίνει σαφή κατεύθυνση για τις διαδικασίες των φοιτητικών συλλόγων και την συμμετοχή (αποκλεισμό βασικά) τους στα αποφασιστικά όργανα του Πανεπιστημίου, αφού ορίζει τον τρόπο (ενιαίο ψηφοδέλτιο και ηλεκτρονικές εκλογές) που αυτές θα διεξαχθούν. Τρόποι που σε καμία περίπτωση δεν καλύπτουν τα καταστατικά των συλλόγων και επιτίθεται στα κεκτημένα των αγώνων των φοιτητών και του κινήματος. Παράλληλα ιδρύει τα συμβούλια φοιτητών, με αντίστοιχο τρόπο εκλογής φοιτητών σε αυτά, για να δημιουργήσει μια ψευδεπίγραφη εικόνα νομιμοποίησης των πολιτικών της κυβέρνησης και του υπουργείου και να απονομιμοποιήσει τις διαδικασίες αλλά και την ίδια την ύπαρξη των φοιτητικών συλλόγων!
Παράλληλα, κυβέρνηση και Υπουργείο επαναφέρουν τα Συμβούλια Διοίκησης, όπου πρακτικά καταργείται το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων καθώς τα ιδρύματα πλέον θα είναι αρμόδια για τις οικονομικές και διοικητικές λειτουργίες του πανεπιστημίου. Ενδεικτικό είναι ότι ακόμη και για την ίδρυση/κατάργηση τμήματος, πραγματοποιείται προεδρικό διάταγμα χωρίς τη γνώμη της Συγκλήτου. Αυτά τα όργανα θα αποτελούνται από 11 μέλη εκ των των οποίων τα 5 θα είναι εξωτερικά. Το ΣΔ θα εγκρίνει στρατηγικό πρόγραμμα του ΑΕΙ, τις προγραμματικές συμφωνίες με το Υπ. Παιδείας, τους προϋπολογισμούς, την χρηματοδότηση της έρευνας, τις συμβάσεις, τη σύναψη συμφωνιών με άλλους φορείς του δημοσίου τομέα, θα είναι υπεύθυνο για την προσέλκυση νέων χρηματοδοτήσεων με άλλους φορείς του εξωτερικού, του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα. Χαρακτηριστικός ως προς αυτό είναι και ο ρόλος του Εκτελεστικού Διευθυντή – ο μάνατζερ του ΑΕΙ – ο οποίος παίρνει επιλογές με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια βιωσιμότητας και όχι με εκπαιδευτικές, ερευνητικές ανάγκες και ανάγκες φοιτητικής μέριμνας. Συνολικά ο ρόλος της Συγκλήτου έχει παραγκωνιστεί και έχει γίνει τελείως τυπικός, έχοντας υποκατασταθεί από το Σ.Δ. Με αυτόν τον τρόπο καταργείται η εκπροσώπηση του συνόλου της Πανεπιστημιακής Κοινότητας στη Διοίκηση των Ιδρυμάτων. Το Υπουργείο ξέρει καλά πως οι φοιτητικοί σύλλογοι, μπορούσαν να παρέμβουν αποτελεσματικά μέσα σε αυτά τα όργανα, να οξύνουν αντιφάσεις και να αποσπάσουν τοποθετήσεις σύμφωνα με τα συμφέροντά τους, να ‘’κερδίζουν’’ την κοινή γνώμη, να απονομιμοποιούν τις πολιτικές τους. Για αυτό και επιδιώκει να τα θωρακίσει από τις πιέσεις του φοιτητικού κινήματος. Αυτό εμείς το λέμε παραδοχή της ήττας!
Οι αλλαγές που περνάνε στην εκπαίδευση, δεν είναι τυχαίες. Αντιθέτως, είναι πλήρως συνδεδεμένες και συνεκτικές, μεταξύ τους, καθώς αποτυπώνουν όψεις της αστικής στρατηγικής της παραγωγικοποίησης του πανεπιστημίου. Για ένα πανεπιστήμιο όλο και πιο υποταγμένο στις προτεραιότητες και τις ανάγκες του κεφαλαίου και της αγοράς εργασίας, που λειτουργεί όλο και περισσότερο με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, διαμορφώνοντας ένα αντίστοιχο ιδεολογικό κλίμα στο εσωτερικό του για την ενσωμάτωση των αγοραίων αξιών στους αυριανούς εργαζομένους/ες. Η οικονομική κρίση του 2008, οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, οι οποίες έχουν ξεκινήσει πρόδηλα να βγαίνουν στο προσκήνιο, ορίζουν ένα τοπίο γύρω από το οποίο η ελληνική αστική τάξη εκτιμά, σχεδιάζει, αποτιμά, επανασχεδιάζει, πάντα με τρόπο που θα ωφελούνται οι δυνάμεις του κεφαλαίου, έναντι των δυνάμεων της εργασίας. Είναι σε θέση να σκέφτεται με ποια σειρά τακτικών κινήσεων και στρατηγικών επιλογών θα φροντίσει όλες αυτές οι επιπτώσεις να ‘’απορροφηθούν’’ αναίμακτα από τον λαϊκό παράγοντα, ούτως ώστε να διατηρήσει την ηγεμονία της μακροπρόθεσμα.
Σε αυτά τα πλαίσια, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έρχεται να εξυπηρετήσει μεσοπρόθεσμα το προεκλογικό παιχνίδι της Νέας Δημοκρατίας, σε μια προσπάθεια να εκπληρώσει την ατζέντα της και τις ‘’υποσχέσεις’’ που έδωσε όταν εκλέχθηκε, για ένα ευρωπαικό πανεπιστήμιο του «νόμου και της τάξης», που θα λειτουργεί πλήρως εναρμονισμένο με τα κριτήρια της αγοράς. Μακροπρόθεσμα, επιδιώκει να διαμορφώσει αυτό το νέο μοντέλο εργαζομένου που θα είναι πειθήνιο, ευέλικτο και επανακαταρτίσιμο, που θα ψάχνει τις αιτίες στους υψηλούς δείκτες ανεργίας, στην προσωπική του «αδυναμία» να συγκροτήσει τον ατομικό φακέλο προσόντων του, που θα είναι εξοικειωμένος με τις συνθήκες επισφάλειας, τους χαμηλούς μισθούς μακριά από κάθε έννοια συλλογικής διεκδίκησης. Επιδιώκει από τώρα να αποσυμπιέσει τις συνθήκες που αναμένεται να οξυνθούν το ερχόμενο διάστημα, όπως αυτή της κατανεμητικής αστάθειας, δηλαδή της αναντιστοιχίας μεταξύ των ροών αποφοίτων και των προσφερόμενων θέσεων εργασίας, μέσω της διάλυσης των πτυχίων και να προχωρήσει περαιτέρω στην αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης.
Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προσπάθησε να κάνει την κρίση ευκαιρία και να μας φέρει σε χειρότερες θέσεις μάχης. Σε αυτή την επίθεση καταφέραμε να βάλουμε αναχώματα! Το ερχόμενο διάστημα οφείλουμε να ανοίξουμε ξανά την κουβέντα γύρω απο την συγκρότηση πλατιών πολιτικών και κοινωνικών συμμαχιών, να συγκρουστούμε στην βάση των παραπάνω, να διεκδικήσουμε στην πράξη πτυχία ενιαία και ισχυρά με όλα τα επαγγελματικά δικαιώματα κατοχυρωμένα, εκπροσώπηση των φοιτητικών συλλόγων στα όργανα διοίκησης, να διασφαλίσουμε ότι αυτό το νομοσχέδιο θα μείνει στα χαρτιά!
ΕΚΑΤΟ ΦΟΡΕΣ ΘΑ ΝΙΚΗΣΟΥΜΕ!
//Ενιαίο και ισχυρό πτυχίο με όλα τα επαγγελματικά δικαιώματα κατοχυρωμένα σε αυτό, ως μόνη προϋπόθεση για μόνιμη και σταθερή δουλειά! Θέλουν τα πτυχία μας να αποτελούν πιστοποιητικά - υποεξειδικεύσεις - απομιμήσεις - αντικειμένων που δεν θα έχουν καμία αξία, οδηγώντας μας σε μια ατέλειωτη προσπάθεια συγκρότησης ενός ατομικού φακέλου προσόντων για να βρούμε μια δουλειά. Δεν θα τουςπεράσει!
//Υπεράσπιση του δημοσίου δωρεάν χαρακτήρα του πανεπιστημίου! Ένα πανεπιστήμιο πλήρως εναρμονισμένο με τα ευρωπαϊκά αγοραία πρότυπα, με εξειδικευμένα προγράμματα σπουδών, συγγράμματα και μεταπτυχιακά επί πληρωμή, μείωση της κρατικής χρηματοδότησης και στενότερη σύνδεση αυτής με την αξιολόγηση, είναι ένα πανεπιστήμιο που δεν μας χωράει!
//Υπεράσπιση του δημοκρατικού χαρακτήρα του πανεπιστημίου - υπεράσπιση των δομών του φοιτητικού κινήματος και των οργάνων των φοιτητικών συλλόγων!