Ριζική υποχώρηση από το λαϊκό αίτημα για ουσιαστική και όχι τυπική κατάργηση του Μνημονίου και των συνεπειών του στην κοινωνία αποτελεί το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Πρόκειται για έναν πραγματικό τετραγωνισμό του κύκλου, αφού προσπαθεί μεν να δείξει ότι ανταποκρίνεται στα άμεσα αιτήματα που το ίδιο το λαϊκό κίνημα επέβαλε, αλλά ταυτόχρονα να κλείσει το μάτι στους δανειστές και τους εκπροσώπους του κεφαλαίου. Προτείνει κάποια άμεσα μέτρα ανακούφισης, αλλά ταυτόχρονα, λόγω της εμμονής στο δρόμο εντός του ευρώ, αποδέχεται τη δανειακή σύμβαση και την αναγκαιότητα να συνεχίσει η χώρα να δέχεται τις δόσεις των δανείων και την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Όμως, το ευρώ και η δανειακή σύμβαση σημαίνουν λιτότητα, μειώσεις μισθών και μηδενικά ελλείμματα σε βάρος των κοινωνικών αναγκών και βέβαια απώλεια οποιουδήποτε δημοκρατικού κοινωνικού ελέγχου στην οικονομία.
Το «άλλο παραγωγικό μοντέλο», η «κοινωνική οικονομία», η «καταπολέμηση της ανεργίας» που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ, αν στηριχτεί στα χρήματα της Ε.Ε. και των ΕΣΠΑ, έχει πολύ συγκεκριμένο πρόσημο:
-Αν βασίζεται στα χρήματα των ΕΣΠΑ, η «καταπολέμηση της ανεργίας» σημαίνει κακοπληρωμένες θέσεις ημιαπασχόλησης, με πρόσληψη μέσω των ΜΚΟ, σημαίνει δηλαδή τη νέα μορφή δουλεμπορίου και στέιτζ.
-Αν βασίζεται στα χρήματα των ΕΣΠΑ, η «παραγωγική ανασυγκρότηση» σημαίνει και πάλι Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για τη χρηματοδότηση κατασκευών και «μεγάλων έργων», με καταστροφή του περιβάλλοντος και υπερκέρδη για τους εργολάβους που λυμαίνονται τα δημόσια έργα.
-Στη γλώσσα των ΕΣΠΑ η «κοινωνική οικονομία» δεν αποτελεί παρά μετωνυμία για τις εργολαβικές εταιρείες.
-Στη γλώσσα της ΚΑΠ «επιδοτήσεις» δεν σημαίνει παρά διάλυση της αγροτικής παραγωγής.
Δεν υπάρχει «άλλο παραγωγικό μοντέλο» για τη χώρα αν δεν συγκρουστείς με τους όρους της ΕΕ και των χρηματοδοτήσεών της, δεν υπάρχει «άλλη ανάπτυξη» αν βασίζεσαι σε χρήματα από το ΔΝΤ και την ΕΕ.
Ούτε υπάρχει «αναδιανομή του πλούτου» με μορατόριουμ με τους εφοπλιστές ή με το να κλείνεις το μάτι στα κοράκια που θέλουν να λυμαίνονται τη δημόσια περιουσία («στήριξη ανταγωνιστικών κλάδων της οικονομίας» κλπ.). Οι εξαγγελίες για «φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου» χωρίς έλεγχο των χρηματοπιστωτικών ροών, είναι σχεδόν κενή περιεχομένου για όλους αυτούς που τοποθετούν τα χρήματά τους σε εταιρείες off-shore, στα νησιά Κέυμαν και σε άλλους εξωτικούς προορισμούς.
Για την ΑΝΤΑΡΣΥΑακόμα και τα άμεσα βήματα ανακούφισης της κοινωνίας σήμερα προϋποθέτουν την άμεση ρήξη με το μηχανισμό του χρέους και του ευρώ:
- την καταγγελία των δανειακών συμβάσεων παράλληλα με την άμεση παύση πληρωμών στο χρέος αλλά και την άρνηση όλων των επόμενων δόσεων και χρηματοδοτήσεων.
- την άμεση εκκίνηση της διαδικασίας εξόδου από το ευρώ για να υπάρχει έλεγχος στη νομισματική πολιτική.
- την άμεση εθνικοποίηση των τραπεζών παράλληλα με την εφαρμογή άμεσα φραγμών στην κίνηση κεφαλαίων, ώστε να αποφευχθεί η μαζική διοχέτευση πλούτου στο εξωτερικό. Την άμεση εθνικοποίηση όλων των στρατηγικών επιχειρήσεων και τομέων (επικοινωνίες, ενέργεια, ύδρευση, διυλιστήρια, ορυχεία, δημόσια έργα, παραγωγή φαρμάκων κ.λπ.) χωρίς αποζημίωση και με εργατικό έλεγχο, ώστε να εξασφαλιστεί η σταθερή λειτουργία τους προς όφελος του λαού. Μόνο με ένα εκτεταμένο πρόγραμμα άμεσων εθνικοποιήσεων, μαζί με γενναία φορολόγηση του πλούτου, είναι δυνατό να υπάρξει η αναγκαία αναδιανομή εισοδήματος που θα επιτρέψει και την λειτουργία του δημοσίου χωρίς τις δόσεις των δανείων.
- την επιβολή υποχρεωτικών τιμών σε όλα τα βασικά αγαθά (καύσιμα, είδη πρώτης ανάγκης) για να αποφευχθούν οι απότομες ανατιμήσεις και η κερδοσκοπία και, εάν χρειαστεί, και διοικητικού ελέγχου της διανομής τους ξεκινώντας από τις άμεσες προτεραιότητες (π.χ. εξασφάλιση της λειτουργίας βασικών υποδομών, δημόσιων συγκοινωνιών κ.λπ.). Αυτό θα επιτρέψει και τον καλύτερο χειρισμό της μετάβασης στο νέο νόμισμα.
Και όλα αυτά βασισμένα στον οργανωμένο λαό, το κίνημα και τις μορφές του.
Στις λεπτομέρειές του, αν δει κανείς το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, μια σειρά από μέτρα που θα αποκαθιστούσαν το επίπεδο ζωής της εργαζόμενης πλειοψηφίας και τα δημοκρατικά της δικαιώματα μένουν μετέωρα ή τοποθετούνται στο αόριστο μέλλον:
·Δεν προβλέπεται η αποκατάσταση του εισοδήματος των εργαζομένωνέστω στα επίπεδα του 2009, ενώ οι όποιες διασφαλίσεις αφορούν μόνο τον κατώτατο μισθό και το επίδομα ανεργίας.
·Δεν προβλέπεται η κατάργηση των χαρατσιών, παρά μόνο για τα πλέον φτωχά στρώματα, ενώ αντίστοιχα η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας προβλέπεται δωρεάν άμεσα μόνο για τους πλέον αδύνατους οικονομικά.
·Στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει η ανατροπή της πολιτικής ιδιωτικοποιήσεων και ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου. Η επαναφορά στο δημόσιο επιχειρήσεων που ήδη ιδιωτικοποιήθηκαν συνδέεται με τις «δυνατότητες της οικονομίας». Αντιθέτως, μιλούν για έσοδα από τα «δικαιώματα επί του φυσικού και του ορυκτού πλούτου της χώρας» καθώς και από «την εμπορεύσιμη κινητή και ακίνητη περιουσία του κράτους». Άρα, το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων δεν καταργείται, απλώς αλλάζει προσανατολισμό.
·Δεν προβλέπονται ουσιαστικά μέτρα για τη δραματική κατάσταση του αγροτικού κόσμου. Τι θα γίνει δηλαδή με τις ποσοστώσεις, τις δεσμεύσεις και τα όρια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που καταστρέφει τον αγροτοκτηνοτροφικό κόσμο, χτες τον καπνό, σήμερα τη ζάχαρη κλπ.
·Οι διατυπώσεις για το ποιοι νόμοι θα καταργηθούν είναι ασαφείς, αφήνοντας πολλά περιθώρια ερμηνειών. Απουσιάζει ακόμα και η κατάργηση των αντισφαλιστικών νόμων που ψήφισαν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, η ρητή δέσμευση για κατάργηση του αντιδραστικού Καλλικράτη, του νόμου Διαμαντοπούλου για τα ΑΕΙ, του νόμου Λοβέρδου για την υγεία, του Ν. 4024 για το ενιαίο μισθολόγιο-βαθμολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων.
·Λείπει η κατάργηση των τρομονόμων, ενώ η σωστή θέση για κατάργηση των ΜΑΤ-ΥΜΕΤ δεν συμπεριλαμβάνει τις ομάδες ΔΙΑΣ, ΔΕΛΤΑ και τους ασφαλίτικους κατασταλτικούς μηχανισμούς.
·Απουσιάζει η άμεση αποχώρηση από το ΝΑΤΟ ως αναγκαία απαλλαγή από το φαύλο κύκλο των εξοπλισμών και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων. Εξ ίσου δεν γίνεται καμία μνεία για την εκδίωξη της Frontex.
Πάνω από όλα, όμως, από το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ απουσιάζει το λαϊκό μαζικό κίνημα, ο οργανωμένος λαός, αυτός που με τον αγώνα του οδήγησε στη συντριβή τα κόμματα του Μνημονίου, αυτός που μπορεί να επιβάλλει μια άλλη διέξοδο και να χαράξει έναν άλλο δρόμο για την οικονομία και τη χώρα.
Αντί να προετοιμάζει και να οργανώνει τον λαό για να πάρει πίσω αυτά που του ανήκουν, ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει ένα πρόγραμμα «σταδιακής προσαρμογής», που ο χρόνος για να προχωρήσει από το ένα βήμα στο άλλο θα εξαρτάται από τους ρυθμούς της «οικονομικής ανάπτυξης». Ουσιαστικά η υλοποίηση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ προϋποθέτει την έξοδο του καπιταλισμού από την κρίση του, κάτι που δεν διαφαίνεται από κανένα στοιχείο. Βρισκόμαστε μπροστά στο βάθεμα της κρίσης του καπιταλισμού και η πρόσδεση στο άρμα της ΕΕ μόνο δεινά μπορεί να φέρει στον εργαζόμενο λαό.
Η πραγματικότητα δείχνει ότι ακόμη και τα συγκεκριμένα άμεσα βήματα ανακούφισης σήμερα της κοινωνίας απαιτούν τη ρήξη με το μηχανισμό του χρέους και του ευρώ. Υπάρχει άλλος δρόμος πέρα από το χρέος, τα Μνημόνια, το ευρώ, την ΕΕ και τους νόμους της αγοράς και του κέρδους. Δεν είναι ο δρόμος της τεχνητής νηνεμίας, αλλά του σκληρού αγώνα για να χτίσουμε μια άλλη κοινωνία, μια άλλη οικονομία, βασισμένη στις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας.