ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ

Σχετικά με την παρέμβαση της ριζοσπαστικής αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ

Μια τοποθέτηση για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ θα πρέπει να ξεκινά από την πολιτική σημασία αυτού του γεγονότος και σε αυτή τη βάση να προσπαθεί να εξετάσει τις δυνατότητες αλλά και τα όρια της παρέμβασης του χώρου της ριζοσπαστικής, αντικαπιταλιστικής - αντιιμπεριαλιστικήςαριστεράς.

Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ στην Αθήνα θα διέπεται από μια κεντρική αντίφαση. Από τη μία πλευρά, ο ΣΥΝ και οι υπόλοιπες δυνάμεις που συμμετέχουν στο Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ –αλλά και στο ΣΥΡΙΖΑ– θα προσπαθούν να διοργανώσουν ένα ακόμη μεγάλο γεγονός, πιθανώς και με εμβέλεια μεγαλύτερη και από εκείνη του συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Πρωτίστως, θα επιδιώξουν να κερδίσουν ένα μέρος του «λαού της αριστεράς» στην Ελλάδα μέσα από μια μεγάλη διοργάνωση, που θα προσπαθεί να φέρνει και εδώ την αίγλη του «κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης». Δευτερευόντως, θα προσπαθήσουν να κερδίσουν και μια σειρά από πολιτικές δυνάμεις και ανένταχτους αγωνιστές που σήμερα ταλαντεύονται ανάμεσα στο Φόρουμ, το ΚΚΕ και τη ριζοσπαστική αριστερά. Προφανής στόχος είναι οι δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, που έρχονται το φθινόπωρο,και η επιτυχής εκλογική παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές. Κεντρικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια θα έχει μια συνολική προσπάθεια των ελλήνων οικοδεσποτών του ΕΚΦ να παρουσιάσουν ένα πιο αριστερό και ριζοσπαστικό προφίλ, με προσπάθεια να υποβαθμιστούν οι όποιες θέσεις του κεντρικού μηχανισμού του ΕΚΦ το φέρνουν εγγύτερα στη σοσιαλδημοκρατία.

Από την άλλη πλευρά, όσες οργανώσεις συμμετέχουν στο ΕΚΦ στο εξωτερικό εκτιμούμε ότι θα κατεβούν με συνειδητά οργανωμένο τρόπο με στόχο να τροποποιήσουν δραστικά τον πολιτικό μέσο όρο του ΕΚΦ προς τα δεξιά, προς κάτι που θα μπορεί είτε να συζητά με τη σοσιαλδημοκρατία είτε ακόμη και να συνεργάζεται ανοικτά (βλέπε Ιταλία) με στόχο την επανάκτηση της εξουσίας σε όσες χώρες έχουν την κυβέρνηση συντηρητικά ή χριστιανοδημοκρατικά κόμματα. Και είναι προφανές ότι και αυτές οι θέσεις έχουν απήχηση και σε κομμάτια της ελληνικής αριστερά που βλέπουν τη δυνατότητα συνεργασίας της ανανεωτικής αριστεράς με τη σοσιαλδημοκρατία, τόσο μέσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΓΣΕΕ, όσο και μέσα στο ΣΥΝ.

Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι ούτε το ένα ούτε το άλλο σχέδιο αφορά τη προσπάθεια που κάνουμε για τη συγκρότηση μιας ανεξάρτητης, πολιτικά αναγνωρίσιμης και κοινωνικά αποτελεσματικής επαναστατικής αριστεράς στη χώρα μας. Θεωρούμε ότι τόσο ο κοινωνικός και πολιτικός συσχετισμός δύναμης στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό, όσο και οι ενεργές δυνατότητες που προκύπτουν από τη σημερινή συγκυρία, καθιστούν εφικτό ένα πολιτικό σχέδιο για την ανασύνθεση της ριζοσπαστικής αντικαπιταλιστικής, αντιιμπεριαλιστικής αριστεράς, ανεξάρτητης από όλες τις παραλλαγές του ρεφορμισμού (σε αντίθεση άλλες τάσεις σήμερα της ριζοσπαστικής αριστεράς, η ΚΟΕ είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, που δείχνουν να έχουν απεμπολήσει αυτή τη δυνατότητα).

Οφείλουμε όμως να έχουμε και τη σαφή εκτίμηση ότι ούτε το πολιτικό σχέδιο για έναν πόλο της ριζοσπαστικής αριστεράς (όπως αντίστοιχα ούτε αυτό του Φόρουμ ή τη συσπείρωσης γύρω από το ΚΚΕ) κατάφερε στο χρονικό διάστημα μετά τις κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη το 2003 να αποδείξει ότι θα είναι αυτό που θα καθορίσει τα πράγματα για την αριστερά στα απόμενα χρόνια.

Η παρατήρηση αυτή έχει τη σημασία της και για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ίδια την υπόθεση του πόλου της ριζοσπαστικής αριστεράς. Θα ήταν λάθος να πούμε σήμερα ότι ο πόλος υπάρχει σε μια συγκροτημένη και αναγνωρίσιμη πολιτική και οργανωτική μορφή (π.χ. με τον τρόπο που σήμερα είναι αναγνωρίσιμη η τακτική του ΣΥΝ ή του ΚΚΕ), κάτι που θα σήμαινε ότι όντως κάθε πολιτική μας επιλογή θα έπρεπε να χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια σαφών οργανωτικών διαχωρισμών απέναντι στις πολιτικές πρακτικές άλλων σχεδίων για την αριστερά. Αντίθετα, ο πόλος είναι πολύ περισσότερο μια πολιτική δυνατότητα που για μπορεί να ξεδιπλωθεί θα πρέπει να μπορέσει να κερδίσει ένα ευρύτερο πολιτικό δυναμικό, τόσο οργανωμένο, όσο –και κυρίως– ανένταχτο, το οποίο σήμερα ταλαντεύεται ανάμεσα στα διαφορετικά σχέδια για την αριστερά.

Επιμένουμε σε αυτό γιατί πιστεύουμε πως ο μοναδικός τρόπος να μη χαριστεί όλο αυτό το απαραίτητο δυναμικό στο ρεφορμισμό, είναι να μπορέσει η επαναστατική αριστερά να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες του παρόντος και να κάνει πολιτική αντιπαραθέτοντας τις θέσεις της και τις πραχτικές της απέναντι του.

Με αυτή την έννοια, η ουσιαστική αντιπαράθεση ανάμεσα στην αντικαπιταλιστική – αντιιμπεριαλιστική αριστερά και το Φόρουμ δεν θα παιχτεί οργανωτικά από το τι κόσμο θα καταφέρει να συγκεντρώσει ο καθένας κατά τη διάρκεια του τριημέρου αλλά έξω από εκεί, πριν και μετά τη διοργάνωσή. Σε τελική ανάλυση θα κερδίσει εκείνο το πολιτικό σχέδιο θα καταφέρει να βρει τον τρόπο να βγάλει ξανά στους δρόμους τους εργαζόμενους και την νεολαία που βιώνουν με το πιο σκληρό τρόπο τα νομοθετήματα της ΝΔ, αλλά και τα αποτελέσματα του της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ, που βλέπουν τη βία, την επιθετικότητα και την μηδενική ανοχή των ιμπεριαλιστών να μεταφέρονται στη καθημερινότητα της ζωής του.

Επιπλέον εκτιμούμε ότι είναι λάθος να εκτιμούμε ότι η απλή παρουσία του ΕΚΦ στην Αθήνα θα σημαίνει με τρόπο αυτόματο ότι και στην Ελλάδα θα μπορέσει να ριζώσει ένα ανάλογο πολιτικό σχέδιο. Πόσο μάλλον που η παράδοση του κομμουνιστικού κινήματος και η επίδρασή του στην Ελληνική κοινωνία είναι πολύ μεγαλύτερη και εντονότερη από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Γι’ αυτό και επιμένουμε ότι μπορεί να υπάρξει μια πολιτική παρέμβαση που να επιμένει στην αυτοτέλεια και την ανεξαρτησία της ριζοσπαστικής αριστεράς και να μπορεί να θέσει πραγματικά διλήμματα σε όσους ανένταχτους αγωνιστές (ή ακόμη και τάσεις που ταλαντεύονται) θελήσουν να παρακολουθήσουν το ΕΚΦ στην Αθήνα και σε αυτή τη βάση θα μπορεί να έχει πραγματικά αποτελέσματα, να οξύνει αντιφάσεις, να κερδίσει ένα δυναμικό. Με αυτή την έννοια, θεωρούμε κάπως επιφανειακή την εκτίμηση ότικινδυνεύουμε να θεωρηθούμε ως ένα ενιαίο πράγμα με το Φόρουμ αν βρεθούμε στον ίδιο χώρο. Άλλωστε, ο χώρος της επαναστατικής αριστεράς έχει καταδείξει ότι μπορεί να κατοχυρώνει την πολιτική ανεξαρτησία του ακόμα και στα πιο εχθρικά πολιτικά εδάφη.

Σε αυτό το πλαίσιο θεωρούμε ότι η άποψη που προκρίνει τον με κάθε τρόπο διαχωρισμό από τις διαδικασίες του ΕΚΦ, τις χωριστικές πρακτικές και ένα χωροταξικά απομακρυσμένο αντι-φόρουμ τις ίδιες ημέρες με το ΕΚΦ, είναι μια μάλλον ηττοπαθής θέση, που επί της ουσίας έχει ήδη προαποφασίσει ότι το σχέδιό του Φόρουμ έχει κερδίσει, που εκτιμά ότι δεν μπορούμε επί της ουσίας να αντιπαρατεθούμε πολιτικά και το μόνο που μας μένει είναι να περιχαρακώσουμε το δικό μας δυναμικό. Επιπλέον, μια τέτοια τοποθέτηση δεν μπορεί να απαντήσει πώς ο χώρος των δυνάμεων που συγκροτούν την ανεξάρτητη αντικαπιταλιστική - αντιιμπεριαλιστική αριστερά στην Ελλάδα μπορεί να απεγκλωβίσει ριζοσπαστικής δυνάμεις από το Φόρουμ και το ΣΥΡΙΖΑ.

Και τα λέμε αυτά γιατί επιμένουμε να αναφερόμαστε στην ανάγκη να διαμορφωθεί ένας διακριτός πόλος της ριζοσπαστικής αριστεράς. Μόνο που αυτό δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί αυτή τη στιγμή μέσα από κινήσεις όπως η λογική του περιχαρακωμένου αντι-φόρουμ. Πόσο μάλλον που διαφωνούμε με μια αντίληψη ότι σήμερα έχει οριστικοποιηθεί η διάταξη των δυνάμεων που θα συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία και το μόνο που απομένει είναι η οριστικοποίηση του προγράμματος και η κάθοδος στις εκλογές. Προφανώς και χρειαζόμαστε μαζικές και δημόσιες εκδηλώσεις, συζητήσεις και διαδικασίες, μόνο που αυτές θα πρέπει να τις δούμε αυτοτελώς, να τις προετοιμάσουμε κατάλληλα, να εξασφαλίσουμε έναν πραγματικά δημοκρατικό χαρακτήρα, να αναλογιστούμε ότι αυτό που θα τις κάνει πετυχημένες είναι πρωτίστως το εάν και σε ποιο βαθμό θα διαμορφώνουν μάχιμες απαντήσεις και θα συμβάλουν στην διαμόρφωση μαζικών κινημάτων και όχι το εάν θα μπορέσουν να ανταγωνιστούν μεμονωμένα πολιτικά γεγονότα όπως το ΕΚΦ.

Όσο για τη διάσταση της διεθνούς ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών πάνω στη δυνατότητα μιας αντικαπιταλιστικής αριστεράς, επειδή ακριβώς εκτιμούμε ότι είναι μια σοβαρή πλευρά της συνολικής διαδικασίας ανασύνθεσης της ριζοσπαστικής αριστεράς (χωρίς βέβαια να μπορεί να υποκαταστήσει τη βασική πλευρά που είναι η παρέμβαση στον εσωτερικό ταξικό συσχετισμό δύναμης), πιστεύουμε ότι μπορεί να εξυπηρετηθεί καλύτερα με τη διοργάνωση μιας μεγάλης διεθνούς συνάντησης αντικαπιταλιστικών και αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων, με καλή προετοιμασία και όρους ώστε να είναι ένα μεγάλο πολιτικό γεγονός, κάτι που για εμάς σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει με όρους αντι-φόρουμ, άρα θα πρέπει να γίνει σε διαφορετικό χρόνο.

Με βάση τα παραπάνω θέλουμε μια παρέμβαση που να συνδυάζει την κριτική απέναντι στο Φόρουμ, την όξυνση των αντιφάσεων για όσες αντικαπιταλιστικές τάσεις επιμένουν στη συμπόρευση με το Φόρουμ, την αυτοτέλεια της ριζοσπαστικής και επαναστατικής αριστεράς. Σε αυτό το πλαίσιο κάνουμε την ακόλουθη πρόταση:

·Παρουσία με υλικό, τραπεζάκια, αφίσες της ριζοσπαστικής αριστεράς μέσα στο χώρο.

·Πρόταση για συνδιοργάνωση από δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς εκτός και εντός Φόρουμ ενός συνόλου συζητήσεων, εκδηλώσεων για τις προοπτικές της αντικαπιταλιστικής – αντιιμπεριαλιστικής αριστεράς στην Ελλάδα και την Ευρώπη σε χώρο που θα βρίσκεται αν όχι μέσα, τότε δίπλα στις εγκαταστάσεις του Φόρουμ, ενός χώρου που θα είναι με σαφήνεια πολιτικά και οργανωτικά οριοθετημένος από το Φόρουμ αλλά θα μπορεί να επικοινωνεί με τον κόσμο που θα βρίσκεται εκεί.

·Προετοιμασία, σε χρόνο που θα κριθεί κατάλληλος, μεγάλης διεθνούς συνάντησης με πρωτοβουλία των δυνάμεων που αναφέρονται στον πόλο της ριζοσπαστικής αριστεράς.