Για την ανάγκη αντιπολεμικής παρέμβασης σήμερα
Μας έλαχε να ζούμε σε μια εποχή και σε μια περιοχή του κόσμου που ολοένα και περισσότερο μυρίζει μπαρούτι. Η εποχή μας είναι εποχή όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στο φόντο της όξυνσης της διεθνούς οικονομικής κρίσης και της αλλαγής των οικονομικών και πολιτικοστρατιωτικών συσχετισμών στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Όλα αυτά αναδεικνύουν την κρισιμότητα συγκρότησης ενός ισχυρού αντιπολεμικού και αντιιμπεριαλιστικού κινήματος. Μια ανάγκη με την οποία αναγκαστικά πρέπει να αναμετρηθούμε μέσα σε μια συγκυρία υποχώρησης του λαϊκού κινήματος μετά τη μνημονιακή στροφή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τον Ιούλη του 2015.
Τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται δυστυχώς σημάδια υποχώρησης του λαϊκού αντιιμπεριαλισμού, που είχε σημαντική απήχηση στη χώρα μας την περίοδο της μεταπολίτευσης. Και εντείνεται η συστηματική ιδεολογική προπαγάνδα των αστικών δυνάμεων για τη νομιμοποίηση τόσο των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και των επιλογών τους, όσο και της ενεργητικής στήριξης και συμμαχίας της χώρας μας (και φυσικά της αστικής τάξης της) με αυτές. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η πτώση των αντανακλαστικών του κινήματος και της αριστεράς για αναγκαίες κινηματικές πρωτοβουλίες με αντίστοιχες αφορμές (π.χ. αντιπολεμικές κινητοποιήσεις τα τελευταία χρόνια, επισκέψεις ηγετών ιμπεριαλιστικών χωρών, κινητοποιήσεις σε βάσεις κ.λπ.). Ενδεικτικό αποκορύφωμα είναι η αντίδραση στην επίσκεψη Ομπάμα το 2016, με κινηματική απάντηση απλώς μια άνευρη πορεία ούτε 1.000 ατόμων της ριζοσπαστικής-επαναστατικής αριστεράς και μια εντελώς ενδεικτική κινητοποίηση του ΚΚΕ εκείνη τη μέρα. Ήταν δυστυχώς κραυγαλέα η σύγκριση αυτών με τη μεγαλειώδη και συγκρουσιακή συγκέντρωση και πορεία χιλιάδων ατόμων κατά του Κλίντον το 1999, με πολύ μεγάλη κινητοποίηση χιλιάδων μελών τότε του ΚΚΕ και μπλοκ 2-3 χιλιάδων ατόμων του χώρου της ριζοσπαστικής-επαναστατικής αριστεράς. Όπως επίσης ήταν εμφανής η σημαντική διαφορά μαζικότητας των αντιπολεμικών κινητοποιήσεων το 2003 ενάντια στον πόλεμο σε Ιράκ και Αφγανιστάν με τις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις των τελευταίων χρόνων. Σε αυτή τη μειωμένη μαζικότητα επιδρά προφανώς και το κλίμα ήττας μετά το 2015, όμως τέτοια στοιχεία υπήρχαν και πριν από το 2015 και εκτιμούμε ότι σημαντικό ρόλο έχει παίξει και η άμβλυνση του αντιιμπεριαλιστικού τόνου και αντανακλαστικών στο κίνημα.
Εκτιμούμε ότι σημαντικό ρόλο σε αυτό έχει παίξει και το ότι έχει υποβαθμιστεί σοβαρά η αντίθεση στον ιμπεριαλισμό και η ανάδειξη αντίστοιχων αιχμών πάλης στο κίνημα και την πολιτική διαπάλη από την πλειονότητα των δυνάμεων της ελληνικής αριστεράς. Σημαντική ευθύνη γι’ αυτό φέρει το ΚΚΕ, που είχε παραδοσιακά έναν αντιιμπεριαλιστικό τόνο παλιότερα, ο οποίος έχει αλλάξει εντελώς με τη στροφή των πρόσφατων συνεδρίων του. Μεγάλη ευθύνη φυσικά έχει και ο ΣΥΡΙΖΑ, και γενικά ο ευρύτερος χώρος της «ανανεωτικής αριστεράς», λόγω του κοσμοπολιτισμού του, που υποτίμησε κύριες αντιιμπεριαλιστικές αιχμές στη συγκυρία της κρίσης (επιτροπεία, αντίθεση σε ΟΝΕ-ΕΕ κ.λπ.). Και πλέον ως κυβέρνηση στρέφει ενεργητικά τη χώρα μας σε ισχυρή σύσφιγξη των σχέσεων με τις ΗΠΑ (συζητώντας για νέα αμερικανική-νατοϊκή βάση στην Κάρπαθο και αναβάθμιση της χρήσης από το ΝΑΤΟ εγκαταστάσεων σε Βόλο, Αλεξανδρούπολη και Σκύρο) και του επικίνδυνου τυχοδιωκτικού άξονα Ισραήλ - Αίγυπτος - Κύπρος στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου. Ευθύνες όμως υπάρχουν και σε μεγάλο μέρος δυνάμεων της ριζοσπαστικής-επαναστατικής αριστεράς, που έχουν υποβαθμίσει τέτοια ζητήματα (κυρίως τροτσκιστικές δυνάμεις και δυνάμεις που προέρχονται από την παλιά πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ και αποχώρησαν το 2015).
Γι’ αυτούς τους λόγους, πιστεύουμε ότι υπάρχει ανάγκη για κινηματικές πρωτοβουλίες αντιπολεμικής παρέμβασης και δράσης που θα αναδεικνύουν αιχμές όπως:
α) η αντίθεση στον ιμπεριαλισμό, τον εθνικισμό και τον πόλεμο, και κυρίως η αντίθεση στον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό (ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ), που αφενός είναι ο ισχυρότερος και ο πιο επιθετικός ιμπεριαλιστικός πόλος διεθνώς και αφετέρου ο πόλος στον οποίο εντάσσεται και η χώρα μας·
β) η αποκάλυψη του ρόλου και η πάλη κατά των προσπαθειών των εκάστοτε ελληνικών κυβερνήσεων να συνάψουν συμμαχίες και να παρέχουν διευκολύνσεις (βάσεις, στρατιωτική συμμετοχή ή βοήθεια) σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και σχέδια·
γ) η ανάδειξη των συμφερόντων και του τυχοδιωκτικού ρόλου της ελληνικής αστικής τάξης στην περιοχή, που σε μια περίοδο οικονομικής υποβάθμισης της χώρας στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα λόγω της κρίσης και των μνημονίων επιχειρεί να αναβαθμιστεί εκ νέου συνάπτοντας πιο στενές γεωστρατηγικές σχέσεις με την κύρια ιμπεριαλιστική δύναμη των ΗΠΑ·
δ) η ανάδειξη επίσης της διαχρονικής επιθετικότητας της τουρκικής αστικής τάξης και ο χαρακτήρας του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού από μια σκοπιά που διαχωρίζεται τόσο από τον αστικό «πατριωτισμό» και εθνικισμό όσο και από τον αστικό ή «διεθνιστικό» (εντός της αριστεράς) κοσμοπολιτισμό. Και η καλλιέργεια αντίστοιχου κριτηρίου παρέμβασης σε περίοδο πιθανής στρατιωτικής όξυνσης «θερμού» επεισοδίου στην περιοχή κόντρα τόσο σε ένα ασφυκτικό κλίμα «πατριωτικής» συστράτευσης στους σχεδιασμούς της αστικής τάξης μας τότε, όσο όμως και σε εύκολες λογικές ντεφετισμού.
Στις 12 Ιουνίου σε ιδρυτική συνέλευση στο κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων συγκροτήθηκε η πρωτοβουλία του Πανελλαδικού Αντιπολεμικού Κινηματικού Συντονισμού (ΠΑΚΣ), που λίγο καιρό μετά (11.7.18) κάλεσε και συμμετείχε σε πορεία ενάντια στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιούνταν εκείνες τις ημέρες. Για τις 12 Οκτωβρίου πήρε την πρωτοβουλία για αντιπολεμική-αντιιμπεριαλιστική πορεία στην Αθήνα με κύρια αιχμή την εναντίωση στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία και την όποια εμπλοκή και συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν.
Η πρωτοβουλία για τη συγκρότηση του ΠΑΚΣ προήλθε από αγωνιστές, αγωνίστριες και δυνάμεις που έχουν παρόμοιες απόψεις και συγκλίνουν στο ζήτημα της ανάγκης ανάδειξης μιας αντιιμπεριαλιστικής φυσιογνωμίας πρωτίστως στο κίνημα, και ειδικά στο αντιπολεμικό κίνημα, όσο και ειδικότερα στο εσωτερικό της ριζοσπαστικής-επαναστατικής αριστεράς. Έγινε ανοιχτή απεύθυνση και σε άλλους αγωνιστές και αγωνίστριες όπως και σε άλλες συλλογικότητες, κάποιες από τις οποίες ανταποκρίθηκαν θετικά και άλλες όχι.
Ο τρόπος συγκρότησης της πρωτοβουλίας του ΠΑΚΣ φιλοδοξεί εξαρχής να μην είναι ο συνήθης τρόπος συγκρότησης πρωτοβουλιών συντονισμού πολιτικών οργανώσεων του χώρου της ριζοσπαστικής-επαναστατικής αριστεράς, ώστε να μην περιοριστεί φυσιογνωμικά και πρακτικά σε συντονισμό και κινητοποίηση μόνο ενός στενού πολιτικού δυναμικού. Γι’ αυτό, η πρωτοβουλία φιλοδοξεί και προσπαθεί να συγκροτηθεί με όρους πλατύτερης απεύθυνσης τόσο από άποψη περιεχομένου (με τα έως τώρα υλικά να παραμένουν λιτά και περιεκτικά), στιλ δουλειάς και οργανωτικής συγκρότησης (προσπάθεια συνελευσιακής λειτουργίας και συντονιστικό με εκτελεστικό ρόλο, στόχος αποκέντρωσης και ενθάρρυνση συγκρότησης τοπικών επιτροπών με σχετική αυτοτέλεια, πρωτοβουλία ατόμων και όχι οργανώσεων, λήψη πρωτοβουλιών εμπλοκής-συντονισμού κοινωνικών φορέων-συλλογικοτήτων για αντιπολεμικές δράσεις κ.λπ.). Η φιλοδοξία και ο στόχος είναι να μην περιοριστούμε απλώς σε κλασικού τύπου συγκεντρώσεις και πορείες ανά τακτά χρονικά διαστήματα, αλλά να υπάρξει μια γκάμα και πρωτοτυπία αντιπολεμικών δράσεων. Γνωρίζουμε ότι η περίοδος είναι δύσκολη και οι διαθεσιμότητες πιο περιορισμένες, όμως οι στόχοι και φιλοδοξία της πρωτοβουλίας είναι να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Η πολύ μαζική ιδρυτική συνέλευση στις 12 Ιουνίου έδειξε ότι υπάρχουν δυνατότητες, δυνητική απήχηση της πρωτοβουλίας σε πλατύτερο δυναμικό και εμπλοκή του. Θέλουμε μια πρωτοβουλία όσο το δυνατόν μαζικής δράσης και φυσιογνωμίας, επιδιώκουμε ο τρόπος λειτουργίας και δράσης της να έχει και στοιχεία ευρύτερου παραδείγματος για τη λειτουργία και την εξώστρεφη δράση κινηματικών πρωτοβουλιών της ριζοσπαστικής-επαναστατικής αριστεράς. Σε αυτή την κατεύθυνση προχωράνε τα βήματα συγκρότησης αντιπολεμικών πρωτοβουλιών σε διάφορες πόλεις και θα γίνει και η παναθηναϊκή συνέλευση του ΠΑΚΣ στην Αθήνα στις 16 Δεκεμβρίου.
Η πρωτοβουλία του ΠΑΚΣ είναι σημαντική όχι μόνο για τους παραπάνω λόγους και την ανάγκη γειωμένης παρέμβασης στο αντιιμπεριαλιστικό-αντιπολεμικό κίνημα, αλλά εκτιμούμε ότι συμβάλλει σοβαρά, στον βαθμό που της αναλογεί, και στην κοινή δράση, σύγκλιση και πολιτική ώσμωση δυνάμεων με παρόμοιες αναζητήσεις για το κίνημα, την αναγκαία μετωπική συγκρότηση της ριζοσπαστικής αριστεράς και την ανασύνθεση της κομμουνιστικής προοπτικής. Συμμετέχουμε σε αυτή, πρώτα απ’ όλα, για να συμβάλουμε στη συγκρότηση ενός μαζικού οχήματος με το αναγκαίο περιεχόμενο στο αντιιμπεριαλιστικό-αντιπολεμικό κίνημα. Συμμετέχουμε σε αυτή, όμως, και με συνείδηση και στόχο να εξυπηρετηθεί η ανάγκη προώθησης με ώριμο τρόπο της κοινής δράσης στο κίνημα και αναγκαίων πολιτικών και προγραμματικών συγκλίσεων για την ανασύνθεση της κομμουνιστικής προοπτικής ευρύτερα.