Η συγκρότηση της ΕΝΑΝΤΙΑ μέσα από μια διαδικασία ανοιχτών και δημοκρατικών αντικαπιταλιστικών συνελεύσεων, που οδήγησαν και στην πολιτική συνεργασία και συνεννόηση διαφορετικών τάσεων και ρευμάτων μέσα στη ριζοσπαστική αριστερά αποτέλεσε μια τομή στη διαδικασία ανασύνθεσης μιας σύγχρονης ριζοσπαστικής αριστεράς. Σε μια περίοδο απομείωσης του χώρου της ριζοσπαστικής αριστεράς και τάσεων δορυφοροποίησης γύρω από το ρεφορμισμό, η ΕΝΑΝΤΙΑ υπερασπίστηκε την αυτοτέλεια, τη διακριτότητα και τη δυναμική της αντικαπιταλιστικής αριστεράς συνέβαλε στο να συνεχίσουν τάσεις, αγωνιστές και σχήματα να αναφέρονται σε αυτή την προοπτική.
Προφανώς και η ΕΝΑΝΤΙΑ δεν κατάφερε να συσπειρώσει όλες εκείνες τις συλλογικότητες που αφορά η κατεύθυνση αυτοτελούς παρουσίας μιας σύγχρονης ριζοσπαστικής αριστεράς. Ούτε μπόρεσε, παρά τη σημαντική παρουσία ανένταχτων αγωνιστών, να αποτελέσει τον πόλο συσπείρωσης ενός ευρύτερου δυναμικού που αγωνιά μέσα σε μια συνθήκη πολυδιάσπασης της ριζοσπαστικής αριστεράς. Αυτά εξηγούν, άλλωστε, και το εκλογικό αποτέλεσμα που σίγουρα δεν ήταν αυτό που θέλαμε. Ότι την κύρια ευθύνη γι’ αυτά έχουν πρωτίστως όσες τάσεις επέμειναν σε δρόμους σεχταρισμού, δεν αναιρεί το αντικειμενικό πρόβλημα, ούτε μας απαλλάσσει από την ευθύνη να αναμετρηθούμε με αυτό.
Η πολιτική συγκυρία και οι εξελίξεις της βοηθούν να διαλέξουμε δρόμους πολιτικής παρέμβασης. Η κυβέρνηση της ΝΔ επιμένει στο δρόμο της «φυγής προς τα εμπρός», με το βάθεμα των αναδιαρθρώσεων, τις ιδιωτικοποίησης, τη λιτότητα και την ακρίβεια, την ένταση του αυταρχισμού, αλλά αυτή η πολιτική γεννά κοινωνικές εκρήξεις. Η κρίση στο ΠΑΣΟΚ εντείνεται, παρά τις προσπάθειες «ανασυγκρότησής» του, καθώς η νεοφιλελεύθερη μετάλλαξή του διαρρηγνύει τις σχέσεις του με τα λαϊκά στρώματα. Το σκάνδαλο SIEMENS, παρότι γίνεται προσπάθεια αξιοποίησης ως εργαλείου ανασύνθεσης του πολιτικού σκηνικού, επιτείνει την απονομιμοποίηση του επίσημου πολιτικού προσωπικού. Οι μεγάλοι αγώνες της περιόδου σηματοδότησαν την επιστροφή της κοινωνικής διεκδίκησης ενάντια στις αντιλαϊκές πολιτικές, αλλά και ανέδειξαν την τραγική ανεπάρκεια του υποταγμένου συνδικαλισμού.
Σε αυτό το τοπίο αναδεικνύεται η ανάγκη μιας αριστεράς μάχιμης και αντικαπιταλιστικής, που να μπορεί οδηγήσει τις διεκδικήσεις και τους αγώνες μέχρι τη νίκη, έτσι ώστε να ανακοπούν κρίσιμες πλευρές των αναδιαρθρώσεων, αλλά και ταυτόχρονα να μετασχηματίζει την δυσαρέσκεια και την οργή σε πολιτική αμφισβήτηση του συστήματος. Αυτή η Αριστερά δεν μπορεί να είναι η ρεφορμιστική αριστεράς, έστω και εάν μέσα στη σχετική κρίση του δικομματισμού και ιδίως του ΠΑΣΟΚ βγαίνει ενισχυμένη. Στο ΣΥΡΙΖΑ όλο και περισσότερο αναδεικνύονται τα όρια της πολιτικής τοποθέτησης του ΣΥΝ, με τη λογική του «αριστερού κυβερνητισμού» που μπορεί να οδηγήσει σε νέες παραλλαγές κεντροαριστεράς, την ανοιχτά φιλοευρωπαϊκή θέση (4 βουλευτές υπέρ της Ευρωσυνθήκης, διεκδίκηση «άλλης» Ευρωσυνθήκης), τις «καταδίκες της βίας» στα ΑΕΙ και την αποκήρυξη του φοιτητικού κινήματος. Στο ΚΚΕ καταγράφονται τα αποτελέσματα μιας συνειδητής επιλογής υπονόμευσης κάθε εργατικού αγώνα, που αντικειμενικά ενισχύει την προώθηση των «μεταρρυθμίσεων», την ίδια στιγμή που η αντικαπιταλιστική και αντιιμπεριαλιστική ρητορεία δεν αναιρεί το βαθύτερο συντηρητισμό του και την νοσταλγία για τα καταπιεστικά και εκμεταλλευτικά καθεστώτα του «υπαρκτού».
Γι’ αυτό και το στοίχημα της ανασύνθεσης της ριζοσπαστικής αριστεράς, το στοίχημα της συσπείρωσης, ενότητας, αλλά και μάχιμης φυσιογνωμίας μιας αριστεράς πουνα επιμένει στη ρήξη με τον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό και να μπορεί να συναρθρώνει την πολιτικής αυτοτέλεια με τη πρωτοπόρα ενωτική δράση στα κινήματα, παραμένει περισσότερο παρά ποτέ ανοιχτό. Βασική πολιτική στοχοθεσία της ΕΝΑΝΤΙΑ πρέπει να είναι, σε τελική ανάλυση, η υπέρβασή της, η αναίρεση της σημερινής συνθήκης κατακερματισμού, πολυδιάσπασης, απογείωσης από τα πραγματικά επίδικα που χαρακτηρίζει την αντικαπιταλιστική αριστερά και η πραγματοποίηση αποφασιστικών τομών στην κατεύθυνση του πόλου της αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Είναι λάθος μπροστά στην υπαρκτή αντιφατικότητα της αντικαπιταλιστικής αριστεράς να προεξοφλούμε ότι δεν θα ευοδωθούν προσπάθειες συνεργασίας. Η συγκρότηση και πολιτική παρουσία της ΕΝΑΝΤΙΑ είναι δεδομένη, δεν διακυβεύεται και γι’ αυτό μπορεί να διαμορφώσει όρους μιας άλλης ενωτικής δυναμικής μέσα στη ριζοσπαστική αριστερά. Η επιμονή μας σε ενωτικούς δρόμους είναι ακριβώς αυτή που καταδεικνύει σε ένα ευρύτερο δυναμικό ότι δεν είμαστε κομμάτι του προβλήματος της ριζοσπαστικής αριστεράς, αλλά δρόμος για την υπέρβασή του.
Και όλα αυτά σημαίνουν σημαντικές ευθύνες και καθήκοντα για την ΕΝΑΝΤΙΑ:
1. Επιμονή από την ΕΝΑΝΤΙΑ στο βασικό κεντρικό στόχο της ενωτικής κεντρικής πολιτικής παρουσίας της αντικαπιταλιστικής αριστεράς, ξεκινώντας από την ενωτική παρέμβαση στις ευρωεκλογές. Προβολή του στόχου του ενωτικού αντικαπιταλιστικού ψηφοδελτίου στις Ευρωεκλογές. Μεγάλος κύκλος δημόσιων εκδηλώσεων της ΕΝΑΝΤΙΑ, στις αρχές του φθινοπώρου, για να συζητήσουμε και να παλέψουμε αυτή την πρόταση.
2. Εμπλουτισμός και βάθεμα της πολιτικής φυσιογνωμίας της ΕΝΑΝΤΙΑ. Ούτε γενικολογία και πρακτικισμούς, ούτε απογείωση και μεγαλοστομία, αλλά προβολή εκείνων των στόχων και εκείνων των αιτημάτων που εκφράζουν τις κοινωνικές διεκδικήσεις και συμπυκνώνουν την αμφισβήτηση της αστικής πολιτικής. Ενίσχυση των θέσεων και της παρέμβασης της ΕΝΑΝΤΙΑ σε κρίσιμα μέτωπα όπως είναι η αντιιμπεριαλιστική πάλη σε οριοθέτηση με γραμμές γραμμικού αντιεθνικισμού και «αριστερού κοσμοπολιτισμού». Βάθεμα του αντι-ΕΕ τόνου, ειδικά σε μια περίοδο που καταγράφεται και απονομιμοποίηση πλευρών της «Ευρωπαϊκής Ενοποίησης» (βλ. Ιρλανδικό Όχι) και επιμονή μέσα από το στόχο της ρήξης – αποδέσμευσης από την ΕΕ στην οριοθέτηση από κάθε φιλο-ΕΕ τοποθέτηση.
3. Σχεδιασμένη και συντονισμένη παρέμβαση της ΕΝΑΝΤΙΑ σε όλα τα μεγάλα κοινωνικά μέτωπα της περιόδου, μέσα από πρωτοβουλίες κοινής δράσης,καμπάνιες, καθώς και συμβολή στην οικοδόμηση μαζικών νικηφόρων αγώνων:
- Ενάντια στην εφαρμογή των εκπαιδευτικών αναδιαρθρώσεων και το συνταγματικό πραξικόπημα για τη νομιμοποίηση των ιδιωτικών ΑΕΙ. Πρέπει να πάρει η μάχη ενάντια στα ιδιωτικά ΑΕΙ χαρακτηριστικά ανάλογα με αυτά της μάχης του 16, με πανεκπαιδευτικό, παγκοινωνικός χαρακτήρας. Απαιτείται συντονισμένη παρουσία μέσα στα ενωτικά σχήματα (ΕΑΑΚ και Παρεμβάσεις) και προσπάθεια και πάλι για τοπικές επιτροπές αγώνα και διαμόρφωση ενός ευρύτερου μετώπου ενάντια στα ιδιωτικοποίηση και τις εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις.
- Ενάντια στη λιτότητα και την ακρίβεια. Αγώνες μαζικοί για πραγματικές αυξήσεις. Απαίτηση για παρεμβάσεις που να εξασφαλίζουν χαμηλές τιμές σε βασικά προϊόντα. Καμπάνιες ανυπακοής στην καταβολή αυξημένων τιμών σε κοινωνικά αγαθά
- Ενάντια στην εφαρμογή της αντιασφαλιστικής μεταρρύθμισης.
- Ενάντια στον αυταρχισμό.
- Ενάντια στην τσιμεντοποίηση και «ανάπτυξη» κάθε ελεύθερου χώρου και το νέο χωροταξικό σχέδιο.
4. Ενεργητική και σαφής στήριξη από την ΕΝΑΝΤΙΑ όλων των πρωτοβουλιών συσπείρωσης και δικτύωσης αντικαπιταλιστικών σχημάτων παρέμβασης σε κοινωνικούς χώρους.
- Είναι πολύ σημαντικό βήμα η συνεργασία των ΕΑΑΚ και της Πρωτοβουλίας Γένοβα και πρέπει να κατοχυρωθεί σε κάθε επίπεδο από τη σχολή μέχρι τα κεντρικά. Συντονισμένη παρουσία των τάσεων της ΕΝΑΝΤΙΑ στην προετοιμασία της μάχης του φθινοπώρου ενάντια στα ιδιωτικά ΑΕΙ και την εφαρμογή της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης.
- Είναι προχώρημα η συμμετοχή όλων των τάσεων της ΕΝΑΝΤΙΑ στις παρεμβάσεις – συσπειρώσεις – κινήσεις. Απαιτείται ολόπλευρη στήριξη από τις δυνάμεις και τους αγωνιστές της ΕΝΑΝΤΙΑ των παρεμβάσεων εργαζομένων, τόσο σε επίπεδο εργασιακών χώρων, όσο και στο επίπεδο πρωτοβουλιών συντονισμού. Πρωτοβουλία από τους αγωνιστές της ΕΝΑΝΤΙΑ για σύσκεψη σχημάτων, παρεμβάσεων και αγωνιστών στις αρχές του φθινοπώρου για πρωτοβουλίες για μαχητική εργατική απάντηση στην ακρίβεια, τη λιτότητα και την ελαστική εργασία. Αξιοποίηση του πετυχημένου πειράματος της Πρωτοβουλίας Συντονισμού Σωματείων.
- Πρέπει να στηριχτεί ολόψυχα το πετυχημένο πείραμα συντονισμού των αντικαπιταλιστικών σχημάτων πόλης και γειτονιάς. Στήριξη των πρωτοβουλιών συντονισμού των αντικαπιταλιστικών τοπικών σχημάτων. Στήριξη από όλες τις τάσεις της ΕΝΑΝΤΙΑ των σχημάτων όπου αυτά υπάρχουν και είσοδος στα υπαρκτά σχήματα όσων τάσεων δεν έχουν μέχρι τώρα μπει, ξεκινώντας από την Αριστερά στην Αυτοδιοίκηση (Αχαΐα). Πρωτοβουλίες από τους αγωνιστές της ΕΝΑΝΤΙΑ για διαμόρφωση νέων αντικαπιταλιστικών τοπικών σχημάτων όπου αυτά δεν υπάρχουν. Διαμόρφωση όρων από τώρα ώστε να υπάρξει η πιο μαζική παρουσία μάχιμων αριστερών ψηφοδελτίων στις αυτοδιοικητικές εκλογές.
5. Προσπάθεια για ανάπτυξη δεσμών από τη μεριά της ΕΝΑΝΤΙΑ με όλο εκείνο το δυναμικό των αγωνιστών που αναφέρονται στη ριζοσπαστική αριστερά και την αυτοτέλειά της και είναι ενεργοί σε νεολαΐστικα, εργατικά και τοπικά σχήματα και σήμερα μας αντιμετωπίζουν ακόμη με επιφύλαξη. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να πειστεί αυτό το δυναμικό όχι απλώς για την ειλικρίνεια των προθέσεων, αλλά και για τον πλούτο των πολιτικών προτάσεών που έχουμε. Και αυτό είναι μια μάχη που πρέπει να δοθεί και ως προς τη φυσιογνωμία της ΕΝΑΝΤΙΑ που πρέπει να αποπνέει στοιχεία μιας αντικαπιταλιστικής στόχευσης και προγραμματικής αναζήτησης που να συναντιέται με τις αγωνίες αυτού του δυναμικού.
6. Και βέβαια όλα αυτά σημαίνουν και μια άλλη δημοκρατική λειτουργία της ΕΝΑΝΤΙΑ. Με ξεδίπλωμα του πλούτου των τοποθετήσεων και των απόψεων που υπάρχουν στο εσωτερικό της. Με προσπάθεια για ουσιαστική σύνθεση πέραν σχηματικών διαχωρισμών «πλειοψηφία – μειοψηφία» που ούτως ή άλλως δεν έχουν θέση σε ένα μετωπικό σχήμα. Με ανασυγκρότηση των τοπικών επιτροπών, όχι ως επιτροπών υλοποίησης, αλλά ως χώρων συσπείρωσης και συζήτησης. Με κατοχύρωση μιας ουσιαστικής πανελλαδικότητας.