Το νέο επεισόδιο όξυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων έρχεται, δυστυχώς, ως σχεδόν αναμενόμενη συνέχεια των εξελίξεων των τελευταίων χρόνων. Η τουρκική άρχουσα τάξη επιχείρησε να προχωρήσει σε μία έμπρακτη κίνηση όξυνσης στο θαλάσσιο πεδίο με την εξαγγελία NAVTEX και θαλάσσιων ερευνών σε περιοχή 180 μίλια από το Καστελόριζο και την κινητοποίηση μέρους του στόλου. Ακόμα και αν πρόκειται για μία κίνηση προβολής ισχύος ενώ εξελίσσονται παρασκηνιακές επαφές Ελλάδας και Τουρκίας υπό την διαιτησία του Βερολίνου εδώ και λίγο καιρό, πρόκειται περί επιθετικής ενέργειας που ανοίγει το δρόμο για νέα «γκριζαρίσματα» ολοένα και πιο κοντά πλέον σε μεγάλα κατοικημένα νησιά του Αιγαίου. Κάτι που άλλωστε προβλέπουν και οι χάρτες με τα όρια της περίφημης «Γαλάζιας Πατρίδας» που έχει δημοσιεύσει το καθεστώς Ερντογάν.
Η κίνηση αυτή της Τουρκίας εντάσσεται σε ένα συνολικότερο πλαίσιο αλλαγών στην περιοχή και στο ρόλο που διεκδικεί η ίδια πλέον. Η σημερινή Τουρκία διεκδικεί να παίξει έναν αναβαθμισμένο και σχετικά αυτόνομο περιφερειακό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, με σημαντική ανάπτυξη ιμπεριαλιστικών πρακτικών και αναθεωρητικό χαρακτήρα σε σχέση με το υπάρχον status quo και τις ισχύουσες διεθνές συμφωνίες. Το καθεστώς Ερντογάν αξιοποιεί πλέον συνειδητά τη ρευστότητα των γεωπολιτικών εξελίξεων και τροποποιεί σημαντικά τη στάση του. Δεν υφίσταται πλέον η «ευρωπαϊκή προοπτική» για την τουρκική αστική τάξη ως κεντρικός στόχος αφού μεγάλες χώρες της ΕΕ αντιτάχθηκαν σε αυτή. Η ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν δείχνει να τη δεσμεύει το ίδιο όπως στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Και η σημαντική οικονομική και στρατιωτική άνοδος της (παρά τις ενεργές αντιφάσεις που περιέχει, βλ. αδυναμίες του οικονομικού μοντέλου της και εύθραυστη ισοτιμία τούρκικης λίρας, κουρδικό ζήτημα, μεγάλη πολιτική πόλωση κλπ.) επιχειρείται να αποτυπωθεί και στην αλλαγή των συσχετισμών δύναμης στην περιοχή εις βάρος άλλων χωρών και λαών. Η Τουρκία πλέον στρέφεται οικονομικά και προς ανατολάς (σχέση με τουρκόφωνες χώρες της Ασίας) και προς την Αφρική, ενώ στρατιωτικά αναπτύσσει βάσεις σε Σομαλία και Κατάρ, είναι δύναμη κατοχής στην Κύπρο και τη Συρία και εμπλέκεται ενεργητικά στην εμφύλια σύγκρουση της Λιβύης.
Η τελευταία κίνησή της εντάσσεται στο πλαίσιο μίας οπτικής που εξετάζει όλο το χάρτη της περιοχής και κάνει κινήσεις σε όλα τα μέτωπα. Δεν είναι τυχαίο ότι έγινε μία μέρα μετά την απόφαση του κοινοβουλίου της Αιγύπτου για εμπλοκή στον εμφύλιο της Λιβύης σε περίπτωση που οι δυνάμεις που στηρίζει η Τουρκία επιχειρήσουν να ανακαταλάβουν τη Σύρτη. Αυτή τη στιγμή η Τουρκία διατηρεί ανοιχτά μέτωπα στη Συρία, τη Μεσόγειο, τη Λιβύη και πιθανώς εμπλέκεται εμμέσως και στην πρόσφατη στρατιωτική σύγκρουση στην παραμεθόριο του σύμμαχού της Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας (μέλους της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης υπό την ηγεμονία της Ρωσίας). Είναι σαφές με τη στάση της ότι αποτελεί κίνδυνο για την ειρήνη και τους λαούς στην περιοχή.
Όμως, και η ελληνική αστική τάξη δεν είναι άμοιρη ευθυνών. Αναγνωρίζοντας τις αλλαγές που έχουν επέλθει επιχειρεί να απαντήσει, παραμένοντας όμως δέσμια των αντιλήψεων και του πλαισίου μίας προηγούμενης περιόδου. Συνεχίζει να εκτιμά ότι η λύση στον ανταγωνισμό της με την τουρκική αστική τάξη θα έρθει με μία μορφή ιμπεριαλιστικής διαμεσολάβησης, την ίδια ώρα που η Τουρκία διεκδικεί έναν αυτόνομο ρόλο ίσου συνομιλητή με τις μεγάλες δυνάμεις. Και για αυτό η ελληνική αστική τάξη διατηρεί την αυταπάτη ότι όσο πιο πειθήνια κινείται έναντι των δυνάμεων του ευρωατλαντικού άξονα τόσο πιο πολύ θα κατοχυρώνει την εύνοιά τους στην ελληνοτουρκική διένεξη. Και τελικά έτσι θεωρεί ότι θα πετύχει έναν ευνοϊκό συμβιβασμό για μία "συνεκμετάλλευση" υπό την επιδιαιτησία του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού, δίνοντας φυσικά και ανάλογο μερίδιο του λέοντος σε αυτόν και τις πολυεθνικές του.
Στο πλαίσιο αυτό συμμετείχε και στον τυχοδιωκτικό γεωπολιτικό άξονα χωρών με τη λογική των «τριμερών αξόνων» (Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ και Ελλάδα - Κύπρος - Αίγυπτος) υπό τη σκέπη των ΗΠΑ. Έναν άξονα που διακηρυκτικά επιχειρεί να λειτουργήσει ως αιχμή του δόρατος των συμφερόντων του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή εντάσσοντας την εξυπηρέτηση των συμφερόντων αυτών των αστικών τάξεων στο πλαίσιο των σχεδιασμών του (νομή της πίτας των κοιτασμάτων της Μεσογείου κ.λπ.). Η ελληνική αστική τάξη, που είδε την απώλεια κυριαρχίας που σήμαιναν τα μνημόνια ως ευκαιρία για να τροποποιήσει τον εγχώριο ταξικό συσχετισμό δύναμης, εξακολουθεί να έχει σε επίπεδο διεθνούς συμπεριφοράς έναν συνδυασμό υποτέλειας και τυχοδιωκτισμού. Έτσι, διατυπώθηκε το «σχέδιο» η Ελλάδα να προσκολληθεί στις ΗΠΑ και το Ισραήλ, η Τουρκία να βρεθεί απομονωμένη, να καταφθάσουν στρατιές εξορυκτικών εταιρειών, κατά προτίμηση με αμερικανικά και ισραηλινά κεφάλαια, να μπουν μπροστά οι μεγάλοι αγωγοί (ακόμη κι αν είναι μεταξύ του ανέφικτου τεχνικά και του οικονομικά απρόσιτου, όπως ισχύει με τον EastMed). Όμως αυτό στην πραγματικότητα συμφέρει όσους το διακινούν (οι ΗΠΑ πήραν τη συμφωνία για τις βάσεις όπως την ήθελαν και οι Ισραηλινοί πιλότοι κάνουν προσομοιώσεις για πιθανές επιθέσεις στο Ιράν στον ελληνικό εναέριο χώρο). Το σχέδιο αυτό είναι στον αέρα τεχνικά, οικονομικά και πολιτικά (τεχνικές & οικονομικές δυσκολίες, υπαναχώρηση Ιταλίας, εκλογές στις ΗΠΑ, από όπου όμως η ελληνική πλευρά προτιμά και η τουρκική απεύχεται νίκη των Δημοκρατικών που έχουν σαφώς πιο αντιτουρκική στάση).
Έτσι, η ελληνική αστική τάξη τάχθηκε με τις πιο επικίνδυνες και τυχοδιωκτικές πτέρυγες του ιμπεριαλισμού χωρίς καν τα γεωστρατηγικά οφέλη που υποτίθεται ότι αυτές θα της προσέδιδαν. Μία αυταπάτη που έχει πολλαπλά διαψευστεί και αποδεικνύεται και σήμερα στο νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται. Η Τουρκία, αν και «ταραξίας», παραμένει σημαντική σύμμαχος δύναμη λόγω της θέσης και της ισχύος της, κάτι που κατανοεί και το εκμεταλλεύεται διεκδικώντας διαρκώς. Την ίδια ώρα που η Ελλάδα, που έχει υποβαθμιστεί σημαντικά σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο λόγω της κρίσης και των μνημονίων, γίνεται όλο και πιο πειθήνια με αποτέλεσμα να θεωρείται όλο και πιο δεδομένη. Η στάση των βασικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και «συμμάχων» της(ΗΠΑ, Γερμανία, Ισραήλ, Ιταλία) ήταν σαφής και τώρα (άρνηση εμπλοκής, τοποθέτηση για «αμφισβητούμενα νερά», διαμεσολάβηση για διάλογο στην ατζέντα που επιδιώκει να θέσει εφ’όλης της ύλης η Τουρκία διαχρονικά). Αφήνοντας μόνο τη, ριγμένη στη Λιβύη και Συρία, Γαλλία, σκάφος της οποίας παρενοχλήθηκε και από το τουρκικό ναυτικό πρόσφατα στη Μεσόγειο, να αντιδρά πιο έντονα στο ρόλο που διεκδικεί η Τουρκία.
Αυτή η κατάσταση δεν είναι προς όφελος του ελληνικού λαού και γενικότερα των λαών της περιοχής. Η αμφισβήτηση των ισχυουσών συμφωνιών και συνόρων από την Τουρκία μόνο κινδύνους πολεμικών συρράξεων και καταστροφών προμηνύει. Τα σχέδια εκμετάλλευσης ή «συνεκμετάλλευσης» κοιτασμάτων και φυσικών πόρων υπό τη σκέπη του ευρωατλαντικού ιμπεριαλιστικού παράγοντα και για τα συμφέροντα των αστικών τάξεων δεν είναι προς όφελος των λαών, πόσο μάλλον στη σημερινή εποχή με τους υπαρκτούς κινδύνους της κλιματικής αλλαγής και της ανάγκης στροφής σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας. Η στάση του πιο πειθήνιου συμμάχου οδηγεί διαρκώς μόνο σε νέα «αδειάσματα» και υποχωρήσεις εις βάρος του ελληνικού λαού, των συμφερόντων και των δικαιωμάτων του. Κάτι άλλωστε που έδειξε πρώτα από όλα η περίοδος της κρίσης με τη διαρκή υιοθέτηση των μνημονίων και την απεμπόληση στοιχείων της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας με το καθεστώς της επιτροπείας.
Οι επόμενοι μήνες, όσο πλησιάζουν και οι εκλογές στις ΗΠΑ, είναι κρίσιμοι. Διαμορφώνεται ένα επικίνδυνο τοπίο για την ειρηνική συμβίωση των λαών στην περιοχή και υπάρχει ανάγκη να λαμβάνονται διαρκώς κινηματικές πρωτοβουλίες αντιπολεμικής παρέμβασης και στις δύο πλευρές του Αιγαίου. Αναδεικνύοντας αιχμές όπως η αντίθεση στον ιμπεριαλισμό, τον εθνικισμό και τον πόλεμο, η ανάδειξη του τυχοδιωκτικού ρόλου της ελληνικής αστικής τάξης στην περιοχή και της διαχρονικής επιθετικότητας της τουρκικής αστικής τάξης και ο χαρακτήρας του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού από μια σκοπιά που διαχωρίζεται τόσο από τον αστικό «πατριωτισμό» και εθνικισμό όσο και από τον αστικό ή «διεθνιστικό» κοσμοπολιτισμό.
Για αυτό, δεν εμπιστευόμαστε την ελληνική κυβέρνηση και αστική τάξη και τους τυχοδιωκτισμούς τους και δεν συστρατευόμαστε μαζί τους σε ένα πλαίσιο «εθνικής ενότητας». Αυτοί επιδιώκουν την προώθηση των συμφερόντων τους, κάνοντας τον πειθήνιο σύμμαχο στον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό. Την ίδια ώρα που προετοιμάζουν μία νέα μεγάλη αντιλαϊκή επίθεση μνημονιακού χαρακτήρα για να υπερβούν τη νέα ύφεση που επιτάχυνε η επιδημία του κορονοϊού. Εμείς επιδιώκουμε και υπερασπιζόμαστε μία προοπτική ειρήνης και κοινωνικής ευημερίας για τους εργαζομένους και το λαό της χώρας μας, με σεβασμό της λαϊκής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας. Μία άλλη πολιτική προοπτική χωρίς μνημόνια και πρόσδεση στον ευρωατλαντικό άξονα είναι αναγκαία για αυτό, μία άλλη ανεξάρτητη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική είναι αναγκαία για να υπάρξει ειρήνη και σεβασμός στα δικαιώματα όλων των λαών της περιοχής.
Για αυτό παλεύουμε και διεκδικούμε:
⎼ Την ειρήνη, τη φιλία και τη διεθνιστική συνεννόηση μεταξύ των λαών της Ελλάδας και της Τουρκίας, ενάντια σε κάθε ιμπεριαλιστική επαναχάραξη των συνόρων και στην πολιτική των κυβερνήσεών τους.
⎼ Αποχώρηση από τον άξονα «3 συν 1» με Ισραήλ και Κύπρο υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ.
⎼ Καμία εμπλοκή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς και αστικούς ανταγωνισμούς για τη μοιρασιά των σφαιρών επιρροής, αγώνας για έξοδο από ΝΑΤΟ και Ε.Ε., έξω οι βάσεις του πολέμου.
⎼ Απόκρουση των προκλήσεων της τουρκικής κυβέρνησης, καμία πρόκληση από πλευράς της Ελλάδας.
⎼ Ειρηνική διευθέτηση των διαφορών με βάση το διεθνές δίκαιο και τη φιλική συνεννόηση των λαών Ελλάδας-Τουρκίας.
⎼ Υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων από τον ίδιο το λαό και σε συμμαχία με τους άλλους λαούς.
⎼ Ο ορυκτός πλούτος ανήκει στους λαούς – όχι στις εξορύξεις των πολυεθνικών, στη ληστρική εκμετάλλευση και την περιβαλλοντική καταστροφή. Όχι στον πόλεμο για τα κέρδη των πολυεθνικών.